Dni Pola w SDOO Zybiszów

Osiemdziesięciu rolników, doradców i naukowców przyjechało w środę 14 czerwca na Dni Pola do Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Zybiszowie. Częścią wydarzenia była konferencja organizowana przez DODR w ramach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) „Dni Pola – innowacyjne rozwiązania wspierające gospodarstwa rolne”. Jej uczestnicy wysłuchali wykładów na temat roli odmiany w postępie biologicznym, wymogów integrowanej ochrony, zalet odmian zalecanych do uprawy na Dolnym Śląsku, a także ekoschematów. Później na poletkach doświadczalnych goście sprawdzali stan upraw różnych odmian jęczmienia, pszenicy i rzepaku.

Spotkanie zorganizował Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Zybiszowie oraz Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. Gości powitali Dyrektor SDOO Marcin Włodarczyk i Zastępca Dyrektora DODR Andrzej Znamirowski. Tematem przewodnim Dni Pola była odmiana – najważniejszy element podnoszenia opłacalności produkcji roślinnej. 

O roli odmiany w postępie biologicznym mówił kierownik Zakładu Hodowli w Katedrze Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Roślin i Biometrii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu dr inż. Dariusz Zalewski. Wymogi integrowanej ochrony przedstawiła kierownik Zakładu Monitorowania i Sygnalizacji Agrofagów w Instytucie Ochrony Roślin – Państwowym Instytucie Badawczym prof. dr hab. Anna Tratwal. Z kolei o zaletach korzystania z odmian z Listy odmian zalecanych do uprawy na Dolnym Śląsku opowiedział Dyrektor SDOO w Zybiszowie Marcin Włodarczyk.

Znaczenie postępu hodowlanego rośnie. Potrzebujemy bowiem coraz większej ilości żywności, a nie ma już możliwości zwiększenia areału produkcji rolnej, czy znacznego zwiększenia produktywności roślin metodami agrotechnicznymi. Jednocześnie globalizacja sprzyja rozprzestrzenianiu się chorób, negatywny wpływ na produkcję rolną mają także zmiany klimatyczne. O innowacyjności i skuteczności postępu hodowlanego może świadczyć fakt, że w czasie ostatnich stu lat, średni plon pszenicy zwiększył się o 40%. Z kolei plony kukurydzy w USA, po wyhodowaniu i wdrożeniu odmian heterozyjnych wzrosły z 2-3 t/ha do ponad 7 t/ha. 

Głównym czynnikiem, od którego zależy dziś wzrost produkcji w rolnictwie jest dobór odpowiedniej odmiany. Powinna ona ograniczać poziom nawożenia mineralnego oraz liczbę chemicznych zabiegów, by jak najlepiej spełniać oczekiwania integrowanych systemów produkcji i ochrony roślin. Nowe odmiany powinny lepiej wykorzystywać składniki pokarmowe znajdujące się w glebie oraz cechować się dobrą odpornością lub tolerancją na najważniejsze choroby i szkodniki. Do Krajowego rejestru wpisano już 1568 odmian roślin rolniczych, 837 odmian roślin warzywnych i 350 odmian roślin sadowniczych.

Aby umożliwić rolnikom dobór właściwych odmian, Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych prowadzi doświadczenia w swoich stacjach doświadczalnych na terenie całego kraju. Badane są odmiany przed zarejestrowaniem i po zarejestrowaniu (PDO). Cel to ułatwienie dolnośląskim producentom wyboru najlepszych odmian z tych już zarejestrowanych. W ten sposób powstają listy odmian zalecanych do uprawy w regionie. 

Główną cechą braną pod uwagę w badaniach jest wysokość plonu, ale również jego jakość. Ważnymi cechami są odporność na choroby, stresy spowodowane niekorzystnym przebiegiem pogody w okresie wegetacji i inne. W przypadku gatunków ozimych ważnym parametrem jest zimotrwałość. Na liście odmian zalecanych do uprawy na terenie Dolnego Śląska w 2023 roku można znaleźć 12 odmian rzepaku ozimego, 8 odmian pszenicy ozimej, 7 odmian żyta ozimego, 5 odmiany jęczmienia ozimego, 7 odmian pszenicy jarej, 7 odmian owsa, 3 odmiany pszenżyta jarego, 9 odmian soi, 7 odmian grochu siewnego, 4 odmiany bobiku i 12 odmian ziemniaków. Dolnośląscy doświadczalnicy prowadzą również badania nad ekologicznymi odmianami roślin uprawnych.

Innowacje wprowadzane przez producentów materiału siewnego umożliwiają lepsze dopasowanie odmian do lokalnych warunków glebowo-klimatycznych. Podczas oglądania poletek demonstracyjnych, przedstawiciele firm nasiennych przedstawiali cechy wyróżniające poszczególne odmiany roślin uprawnych.

Na poletkach doświadczalnych w Zybiszowie zasiano między innymi 20 odmian jęczmienia jarego, 19 – jęczmienia ozimego i 67 odmian pszenicy ozimej w dwóch grupach (A1 i A2), w zależności od poziomu nawożenia i ochrony. SDOO w Zybiszowie należy do Krajowej Sieci Gospodarstw Demonstracyjnych.

Spotkanie zakończył kierownik Biura Powiatowego ARiMR we Wrocławiu Bartosz Kopacz, który omówił najważniejszy temat tegorocznej kampanii wnioskowej, czyli zasady korzystania z ekoschematów.

Red.