Sytuacja w rolnictwie dolnośląskim na dzień 12.09.2023 r.

Wrzesień przyniósł słoneczną pogodę z temperaturami dziennymi oscylującymi między 20 do 30 ⁰C. W nocy występowała temperatura od 10 ⁰C do 15 ⁰C. Korzystna aura, brak intensywnych opadów deszczu i sprzyjające temperatury powietrza, umożliwiły przyspieszenie zasiewów roślin ozimych, które w sierpniu opóźniały przedłużające się żniwa.

Szacunkowe plony roślin dla województwa dolnośląskiego z tegorocznych zbiorów są zbliżone do ubiegłorocznych:

  • pszenica ozima plonowała średnio 66,11 dt/ha (w zeszłym roku było to 61,52 dt/ha), 
  • jęczmień ozimy ma plon 63,39 dt/ha (rok temu 61,21 dt/ha),
  • mieszanki zbożowe osiągnęły średni plon 33,85 dt/ha (38,35 dt/ha w 2022 roku),
  • rzepak oszacowano na poziomie 34,37 dt/ha i jest nieco wyższy niż rok temu, kiedy plonował 31,40 dt/ha. 

W połowie września, na polach do zbioru zostały jeszcze rośliny okopowe. W tym czasie rozpoczęły się już zbiory buraków cukrowych. Część wykopanych korzeni leżała w polach na pryzmach, przygotowana do wywozu do cukrowni. Ziemniaki wykopano z około 40% zaplanowanej powierzchni, szacowany plon ziemniaka w tym roku na Dolnym Śląsku to ok. 230 dt/ha. 

W połowie miesiąca plantacje buraków znajdowały się w fazie intensywnego budowania korzeni. Uprawy zniszczone gradobiciem, z uszkodzonymi rozetami liściowymi dobrze się regenerowały. Miejscami pojawiło się na nich duże, wtórne zachwaszczenie. Uprawy ziemniaków, na których nie zastosowano środków ochrony na choroby grzybowe, powoli zasychały, kończąc wegetację.

Siewy przyspieszyły

Trwały intensywne prace związane z przygotowaniem gleby i siewami zbóż ozimych. Zaawansowanie zasiewów rzepaku ozimego na dzień 13 września wynosiło 100%, zbóż ozimych posiano ok. 4% planowanej powierzchni. Najwyższe było zaawansowanie zasiewu jęczmienia ozimego (20%). Wschody rzepaku ozimego były równomierne, jednak miejscami pojawiała się pchełka.

Zboża – niewielkie spadki

We wrześniu na rynkach skupu można zaobserwować minimalne spadki cen. Pszenica konsumpcyjna była skupowana średnio po 84,88 zł/dt. To cena nieznacznie niższa w porównaniu do zeszłego miesiąca o 3%, natomiast w porównaniu do poprzedniego roku – niższa o 42%, gdzie za pszenicę konsumpcyjną otrzymywano średnio 145,67 zł/dt. Maksymalna cena we wrześniu, w punktach skupu wynosiła 107 zł/dt. Pszenica paszowa była skupowana po 73,53 zł/dt (mniej o 7% w porównaniu do ceny z zeszłego miesiąca). W porównaniu do ubiegłego roku różnica wynosiła prawie 47% (138,13 zł/dt w 2022 roku). Maksymalnie za pszenicę paszową można było otrzymać 94,00 zł/dt. 

Jęczmień paszowy osiągał cenę 64,19 zł/dt. Oznacza to niewielki spadek w porównaniu do sierpnia (3%). W ubiegłym roku o tej samej porze jęczmień paszowy osiągał cenę 168,77 zł/dt (spadek ceny w ciągu roku o 45%). Maksymalnie za jęczmień można było otrzymać 73,00 zł/dt. 

Za rzepak płacono rolnikom 188,93 zł/dt. W zeszłym miesiącu cena była niższa o 2% i wynosiła 183,61 zł/dt. Jest to o 35% niż rok temu (290,53 zł/dt w roku 2022). Maksymalnie za rzepak można było otrzymać 205,00 zł/dt.

Tańszy żywiec

Hodowcy sprzedawali młode bydło opasowe średnio po 11,85 zł/kg. W porównaniu do zeszłego miesiąca oraz roku nastąpił niewielki spadek ceny (12,28 w sierpniu i 12,00 zł/kg w poprzednim roku). Maksymalna cena we wrześniu to 14,50 zł/kg. Średnia cena tuczników w połowie miesiąca wynosiła 8,18 zł/kg. Jest to mniej o 7% niż w sierpniu, natomiast w porównaniu do ubiegłego roku, notujemy16% wzrost (w sierpniu roku 2022 było to 6,53 zł/kg).

Cena skupu mleka we wrześniu to średnio 2,15 zł/l i była wyższa od ubiegłorocznej o 20%, kiedy uzyskiwano średnio 1,79 zł/dt. Odbiorcy indywidualni płacili za mleko średnio 3,23 zł/l. Maksymalnie było to 5,00 zł/l. Wzrost średniej ceny w ciągu roku to ok. 17%, 
w ubiegłym roku za litr mleka płacono średnio 2,76 zł.

Nawozy bez zmian

Ceny nawozów spadły w porównaniu do roku ubiegłego średnio od 23 do 65%, natomiast nie zanotowano większych zmian w stosunku do ubiegłego miesiąca.

Średnie ceny nawozów wynosiły w połowie września:

  • mocznik 46% N – 259,92 zł/dt (rok temu cena wynosiła 558,77 zł/dt – spadek ceny o 53,54%),
  • polifoska 8 – 372,80 zł/dt (w porównaniu do ubiegłego roku spadek ceny o 23,31% – we wrześniu 2022 – 486,11 zł/dt),
  • saletra amonowa 34% – 182,41 zł/dt (cena w ciągu roku spadła o 64,84% – we wrześniu ubiegłego roku było to 510,96 zł/dt)

Materiał siewny

Ceny materiału siewnego:

  • jęczmień ozimy – 210,00-236,90 zł/dt,
  • pszenica ozima – 210,00-275,00 zł/dt,
  • pszenżyto ozime – 210,00-260,00 zł/dt,
  • żyto ozime hybrydowe – 259,00-332,00 zł/js, 
  • rzepak ozimy – 600,00-1 990,00 zł/js.

 

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw 

 

Rozwój małych gospodarstw
nabór wniosków od 28 września do 27 października 2023 r.

 

Przedmiot naboru wniosków o przyznanie pomocy

  1. Pomoc przyznaje się na operację zapewniającą zwiększenie orientacji rynkowej gospodarstwa w wyniku jego restrukturyzacji w obszarze:
    • produkcji rolnej lub produkcji rolnej i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie metodami innymi niż ekologiczne lub
    • produkcji ekologicznej lub produkcji ekologicznej i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie metodami ekologicznymi.
  2. Wspierane są inwestycje materialne i niematerialne służące do prowadzenia produkcji rolnej, w tym ekologicznej, i przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie, w tym:
    • inwestycje budowlane;
    • wyposażenie budynków lub budowli;
    • zakup nowych maszyn, urządzeń i sprzętu, w tym sprzętu komputerowego;
    • wartości niematerialne i prawne.
  3. Pomoc przyznaje się na operację:
    • obejmującą wyłącznie inwestycje związane bezpośrednio z obszarami wsparcia, których dotyczy operacja;
    • która nie spowoduje wzrostu produkcji, dla której brak jest rynku zbytu;
    • która jest w sposób racjonalny dostosowana do zasobów gospodarstwa oraz planowanej koncepcji zmian w gospodarstwie;
    • spełniającą wymagania określone przepisami prawa mającymi zastosowanie do inwestycji realizowanych w ramach operacji.
  4. Pomoc przyznaje się na operację, w wyniku realizacji której nastąpi wzrost wartości sprzedaży brutto produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie, co najmniej o 30% w stosunku do ustalonej dla gospodarstwa wartości przychodu bazowego i nie mniej niż do poziomu odpowiadającego równowartości minimalnego wynagrodzenia w roku, w którym złożono wniosek o przyznanie pomocy.
     

Podmioty uprawnione do ubiegania się o przyznanie pomocy

  1. Pomoc przyznaje się rolnikowi, który spełnia definicję mikroprzedsiębiorstwa, małego lub średniego przedsiębiorstwa (MŚP), zgodnie z kryteriami o których mowa w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu.
  2. Pomoc przyznaje się, jeżeli rolnik jest posiadaczem gospodarstwa, które:
    • ma powierzchnię użytków rolnych nie większą niż 300 ha;
    • w roku wyjściowym jest małym gospodarstwem, tzn. gospodarstwem o wielkości ekonomicznej poniżej 25 tys. euro.
  3. Ustalając powierzchnię użytków rolnych oraz wielkość ekonomiczną gospodarstwa będącego w posiadaniu rolnika, uwzględnia się użytki rolne wchodzące w skład gospodarstwa w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy.
  4. Wielkość ekonomiczna gospodarstwa jest ustalana na podstawie całkowitej rocznej standardowej produkcji gospodarstwa wyrażonej w euro.
  5. Pomoc przyznaje się, jeżeli rolnik prowadzi działalność rolniczą, z której uzyskał przychód ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie w wysokości nie mniejszej niż 5 tys. zł i działalność ta nie jest prowadzona wyłącznie w celach naukowo–badawczych.
  6. W przypadku ubiegania się o pomoc na operację dotyczącą produkcji ekologicznej w gospodarstwie prowadzącym produkcję ekologiczną, wysokość przychodu określa się uwzględniając przychody ze sprzedaży produktów wytworzonych metodami ekologicznymi, tj. produktów ekologicznych lub produktów w okresie konwersji.

 

Kwota pomocy, o którą można się ubiegać

  1. Pomoc przyznaje się w formie płatności ryczałtowej w kwocie:
    • 120 tys. zł - w przypadku operacji dotyczącej produkcji ekologicznej w gospodarstwach prowadzących produkcję ekologiczną;
    • 100 tys. zł - w przypadku pozostałych operacji.
  2. Pomoc jest wypłacana beneficjentowi w dwóch ratach:
    • pierwsza rata wynosi 80% kwoty przyznanej pomocy, tj.:
      • 96 tys. zł – dla gospodarstw prowadzących produkcję ekologiczną,
      • 80 tys. zł – dla pozostałych gospodarstw,
    • druga rata wynosi 20% kwoty pomocy, tj.:
      • 24 tys. zł – dla gospodarstw prowadzących produkcję ekologiczną,
      • 20 tys. zł – dla pozostałych gospodarstw.

Termin i sposób składania wniosków

  1. Wnioski o przyznanie pomocy można składać w terminie od dnia 28 września 2023 r. do dnia 27 października 2023 r. włącznie.
  2. Wnioski o przyznanie pomocy można składać wyłącznie drogą elektroniczną za pomocą systemu teleinformatycznego Agencji, poprzez Platformę Usług Elektronicznych ARiMR (PUE).

 

Szczegółowe warunki przyznania pomocy w ramach interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw objętych niniejszym ogłoszeniem, określa „Regulamin naboru wniosków o przyznanie pomocy w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 dla interwencji I.10.5 Rozwój małych gospodarstw” opublikowany na stronie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa: www.gov.pl/web/arimr

Źródła: meldunki PZDR oraz informacje ARiMR
Teresa Czaja 
Sylwia Kędzierska