Wyjazd studyjny do Dolnej Austrii 15-18.10.2019

„Austria – innowacje w małym przetwórstwie”

Dwadzieścia pięć osób zainteresowanych wdrażaniem innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich Dolnego Śląska odwiedziło austriackie innowacyjne gospodarstwa rolne zajmujące się produkcją żywności wysokiej jakości. Wśród nich znalazły się m. in. gospodarstwa zajmujące się hodowlą bydła mlecznego, bydła mięsnego, produkcją roślinną, uprawą winorośli czy sadownictwem.

W wyjeździe studyjnym do Dolnej Austrii, zorganizowanym przez Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w terminie 15-18.10.2019 r. wzięli udział rolnicy i producenci rolni, przedsiębiorcy sektora rolno-spożywczego, doradcy oraz mieszkańcy obszarów wiejskich.

Innowacyjne gospodarstwa

Austriackie gospodarstwa, także te innowacyjne, są prowadzone najczęściej rodzinnie, często wielopokoleniowo. Dzieci od najmłodszych lat towarzyszą rodzicom w pracach gospodarskich, następnie kształcą się na kierunkach rolniczych, kończą szkoły, a w momencie przejścia rodziców na zasłużoną emeryturę, sami mogą zająć się prowadzeniem gospodarstwa. Niezbędna wymiana informacji, pomysłów i doświadczeń w ramach codziennego prowadzenia gospodarstwa rolnego jest zwykle łatwiejsza między rodzicami, dziećmi, rodzeństwem niż pomiędzy osobami z zewnątrz.

Sprzedaż bezpośrednia w gospodarstwie ‒ przydomowy sklepik

Podczas wyjazdu zaprezentowano gospodarstwa o różnych profilach produkcji rolnej, w których oprócz podstawowej produkcji prowadzi się dodatkowe rodzaje działalności. Na przykład w gospodarstwie zajmującym się hodowlą bydła mlecznego prowadzone jest przetwórstwo mleka, a produkty mleczne dostarcza się do szkół. Właściciele edukują również dzieci i młodzież, zapraszając na warsztaty i spotkania uczniów z okolicznych szkół. Z kolei właściciele gospodarstwa zajmującego się hodowlą bydła mięsnego oraz trzody zdecydowali się na uprawę winorośli i warzyw, aby móc oferować gamę produktów pochodzących z własnej uprawy w prowadzonej na terenie gospodarstwa lokalnej restauracji oraz sklepiku. Gospodarze zapraszają do współpracy lokalnych rolników i producentów, dzięki czemu mogą zaoferować konsumentom szerszy asortyment produktów wysokiej jakości, wytworzonych w danym regionie, jednocześnie budując lokalną markę.

Prowadzenie przez gospodarstwa dodatkowej działalności umożliwia uzyskanie dodatkowego dochodu, szczególnie gospodarstwom o niewielkim areale lub położonym na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Rozwój małego przetwórstwa i łączenie poszczególnych rodzajów działalności przy współpracy z okolicznymi rolnikami, rozwija przedsiębiorczość i podnosi jakość życia na obszarach wiejskich. Przyczynia się także do tworzenia nowych miejsc pracy.

Sąsiadujące ze sobą gospodarstwa współpracują ze sobą, świadcząc wzajemnie usługi, jak np. ubój zwierząt gospodarskich, prowadzą wymianę produktów i wzajemnie się uzupełniają. Wspólnie edukują dzieci od najmłodszych lat, uświadamiając im jak ważne jest spożywanie niskoprzetworzonych produktów wysokiej jakości. W ten sposób budują świadomość konsumencką i kształcą przyszłych konsumentów.

Znak jakości „Gutes vom Bauernhof”

Żywność produkowana przez wszystkie odwiedzane gospodarstwa była objęta unijnymi lub krajowymi systemami certyfikacji żywności wysokiej jakości. Znalazły się wśród nich produkty certyfikowane znakiem „Gutes vom Bauernhof”, czyli „Dobre – z gospodarstwa rolnego”, będącego gwarancją, że żywność, po którą sięgają konsumenci, została wytworzona przez lokalnych rolników, z miejscowych produktów. Ideą systemu jest zapewnienie wysokiej jakości wytwarzanych produktów, co decyduje o ich postrzeganiu wśród konsumentów, integruje klientów z regionem i wpływa na rozmiary sprzedaży. Dziś znakiem tym posługuje się 1450 austriackich gospodarstw (jest on nadawany na 2 lata i po tym okresie musi zostać odnowiony).

Gospodarstwa, w których gościli uczestnicy wyjazdu, były doskonałym przykładem innowacyjnych rozwiązań oraz działań wpływających na rozwój lokalnej przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Zwiększając konkurencyjność sektora żywnościowego, wzmacniają one bowiem także pozycję producentów.

Podczas wyjazdu studyjnego odbyło się również spotkanie, podczas którego zostały zaprezentowane możliwości przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów wytwarzanych na poziomie gospodarstwa oraz możliwości i zasady uczestniczenia w krajowych i unijnych systemach jakości żywności. Pracownicy realizujący zadania w zakresie Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich SIR, przedstawili działania Sieci.

Celem operacji było wspieranie innowacyjnych rozwiązań w małym przetwórstwie, wpływających na rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich Dolnego Śląska poprzez podnoszenie wiedzy i umiejętności w tym obszarze. Zachęcenie uczestników do tworzenia partnerstw podejmujących wspólne innowacyjne przedsięwzięcia w zakresie produkcji, promocji, certyfikacji i wprowadzania do obrotu regionalnej żywności wysokiej jakości.

Finansowanie Projektu

Projekt opracowany przez Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą we Wrocławiu. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Wyjazd studyjny organizowany był w ramach operacji do realizacji w Planie Operacyjnym Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2018-2019. Dotyczy Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i obszarach wiejskich (SIR) dla województwa dolnośląskiego.

Katarzyna Cymbała DODR