Konkurs na najlepsze gospodarstwo ekologiczne w naszym województwie odbył się już po raz siódmy a gospodarstwa, zgodnie z regulaminem oceniane były w dwóch kategoriach „ekologia środowisko” i „ekologiczne gospodarstwo towarowe”. Konkurs przeprowadzany jest na terenie całego kraju na poziomie wojewódzkim i krajowym a jego celem jest promowanie rolnictwa ekologicznego w Polsce. W naszym województwie konkurs realizowany był przy wsparciu środków unijnych Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich i wzięło w nim udział 11 dolnośląskich gospodarstw ekologicznych. Powołana komisja konkursowa wizytowała zgłoszone do konkursu gospodarstwa i poddała je szczegółowej ocenie. Oceniano między innymi asortyment i wielkość produkcji, jej jakość, formy promocji, bioróżnorodność w gospodarstwach, wykorzystanie starych i lokalnych odmian i ras w produkcji, wpływ sposobu gospodarowania i prowadzenia gospodarstwa na środowisko, jak również działalność edukacyjną gospodarstwa. Wyłonieni laureaci konkursu na szczeblu wojewódzkim, zwycięscy w obydwu kategoriach, zostali zgłoszeni do konkursu krajowego i odnieśli sukces. Gospodarstwo ekologiczne Agaty Kowal Ruschil i Rolanda Ruschila z Wrzeszczyna koło Jeleniej Góry zdobyło II miejsce w kategorii „ekologia środowisko”, a gospodarstwo Katarzyny i Krzysztofa Kysiów z Międzylesia koło Kłodzka otrzymało wyróżnienie w kategorii „ekologiczne gospodarstwo towarowe”. To ogromny sukces naszych dolnośląskich gospodarstw, które zostały docenione w obydwu kategoriach. Uroczyste podsumowanie wyników ogólnopolskiego konkursu na najlepsze gospodarstwo ekologiczne w 2013 roku odbyło się podczas międzynarodowych targów Natura Food w Łodzi.
Gospodarstwo Agaty Kowal Ruschil I Rolanda Ruschila Kowalowe Skały położone jest w Wrzeszczynie w powiecie jeleniogórskim. Z gospodarstwa roztacza się wspaniały widok na Karkonosze i Góry Izerskie. W tym 33 hektarowym gospodarstwie prowadzona jest produkcja mieszana. Uprawiane są mieszanki motylkowatych z trawami, koniczyna, zboża w tym owies, utrzymywane są trwałe użytki zielone oraz prowadzone są uprawy sadownicze na areale prawie 1 ha, w tym sad mieszany składający się ze starych gatunków drzew owocowych, z przewagą jabłoni dostosowanych do warunków ostrego górskiego klimatu. Głównym kierunkiem działalności rolniczej jest chów owiec rasy szara rogata wrzosówka lineburska –„hodowlany muflon”. Stado liczy 210 sztuk, w tym 130 matek. Ponadto w gospodarstwie utrzymywane jest stado danieli liczące 38 sztuk, prowadzony jest chów drobiu w tym kur rasy zielononóżka – 200 sztuk oraz królików – 32 szt. Liczba zwierząt dostosowana jest do wielkości gospodarstwa i możliwości zabezpieczenia dostatecznej ilości dobrej paszy. Ekologiczną produkcję rolną gospodarstwo prowadzi od 2007 roku. Dużą wagę przywiązuje się do szerzenia świadomości ekologicznej, w związku z czym w gospodarstwie organizowane są liczne zajęcia edukacyjne. Gospodarstwo jest w bazie gospodarstw demonstracyjnych i należy do sieci Zagroda Edukacyjna. Od lat z dużym zainteresowaniem prowadzone są zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży tj.: „Ssaki ich miejsce i przystosowania w ekosystemach”, „Cztery pory roku w gospodarstwie ekologicznym” - zajęcia tematyczne np.: kartoflane impresje, jesienny kierdel, wiosna - czas narodzin, ślady na śniegu „Zwierzaki Filcaki”, „Od owieczki do niteczki”, „Od baranka do ubranka”, których uczestnicy samodzielnie filcują wełnę i wykonują różne wyroby. Warsztaty organizowane są również dla dzieci niepełnosprawnych, a samodzielne filcowanie wełny i tworzenie najróżniejszych rzeczy pod fachowym okiem gospodarzy okazało się dla dzieci bardzo efektywną, nieocenioną w skutkach terapią. Artystyczne wyroby z filcowanej wełny Pani Agaty były wielokrotnie nagradzane w konkursach oraz prezentowane na różnych wystawach. Są też sprzedawane w gospodarstwie, podczas kiermaszów i zdobywają grono swoich nabywców. Gospodarze posiadają bardzo dobrze wyposażoną pracownię do prowadzenia tego rodzaju zajęć. Uczestnikom spotkań przekazywane są również zasady zdrowego odżywiania się oraz wiedza o szkodliwości niektórych przemysłowych produktów. Gospodarstwo prowadzi również działalność ekoagroturystyczną. Gościom oferowane jest wyżywienie, którego podstawą są własne produkty wytworzone w gospodarstwie, w tym jagnięcina, doskonałe pasztety jagnięce i salami. Zdolności kulinarne gospodarzy wielokrotne podziwiane były podczas jarmarków, kiermaszów i spotkań o tematyce ekologicznej. Pani Agata ponadto posiada uprawnienia przewodnika sudeckiego. Gospodarstwo jest doskonałym przykładem funkcjonowania w zgodzie z naturą, gdzie produkcja nie obciąża środowiska jak również sprzyja zachowaniu bioróżnorodności oraz wiejskiego krajobrazu.
Gospodarstwo Katarzyny i Krzysztofa Kysiów położone jest w Międzylesiu, w powiecie kłodzkim w województwie dolnośląskim. Gospodarstwo zajmuje powierzchnię 134 ha, z czego użytki rolne stanowią 116 ha. Ekologiczna produkcja rolna jest prowadzona od 2001 roku. W gospodarstwie uprawiana jest gryka zwyczajna, zboża - głównie stare odmiany pszenic takie jak orkisz i płaskurka, dynia oleista bezłuskowa z przeznaczeniem na pestki, mieszanki motylkowatych z trawami oraz koniczyna czerwona. Prowadzone są również kwalifikowane uprawy nasienne koniczyny czerwonej i tymotki łąkowej. Gospodarstwo aktywnie rozwija produkcję wprowadzając nowe, aktualnie poszukiwane na rynku produkty rolne jak soczewica, płaskurka czy len. W gospodarstwie utrzymywane są śródleśne, ekstensywne trwałe użytki zielone, bioróżnorodne i cenne przyrodniczo. Pola gospodarstwa położone są w terenie górskim, o krótszym okresie wegetacji, na słabszych glebach o zmiennych warunkach wilgotnościowych, co ma wpływ na uzyskiwane plony. Jednak przy dbałości o kulturę rolną, prawidłowej agrotechnice, doborze i następstwie roślin wielkość plonów nie odbiega, a nawet przewyższa średnie plony uzyskiwane w gospodarstwach konwencjonalnych tego terenu. Gospodarstwo jest jednym z członków rodzinnie powiązanej Grupy Producentów Ekologicznych „Dolina Gryki”. Gospodarz - Krzysztof Kyś jest prezesem grupy i bardzo aktywnym jej członkiem. Członkowie grupy prowadzą ekologiczną produkcje rolną na areale 600 ha i specjalizują się w uprawie gryki, której areał wynosi 120 ha. Grupa posiada nowoczesny i kompleksowy park maszynowy dostosowany do skali i wielkości produkcji, zapewniający prowadzenie upraw na wysokim poziomie i w odpowiednim terminie. W „Dolinie Gryki” w 2012 roku rozpoczęła działalność ekologiczna kaszarnia, w której produkowana jest kasza gryczana palona i biała polecana szczególnie dla alergików, płatki gryczane, mąka gryczana oraz łuski gryki. Za pośrednictwem grupy gospodarstwo współpracuje z hurtowymi odbiorcami zagranicznymi z Francji, Czech, Niemiec, Austrii i Włoch. Część uzyskiwanych plonów sprzedawana jest indywidualnym odbiorcom w kraju, w tym do gastronomi i gospodarstw domowych. Wypracowana przez lata jakość wytwarzanych w gospodarstwie produktów zapewnia ich stały zbyt. Swoje wysokiej ekologicznej jakości produkty prezentują na rynku krajowym, ale również uczestniczą w targach zagranicznych tj.; Natura Food w Łodzi, Organic Marketing Forum w Warszawie, Eko Gala w Rzeszowie oraz BioFach w Norymberdze i to głównie zapewnia im stały i pewny zbyt na rynku krajowym a przede wszystkim na zagranicznym. Gospodarstwo aktywnie uczestniczy również w ważniejszych imprezach branżowych, należy także do Sieci Dziedzictwa Kulinarnego Dolnego Śląska, prowadzi również dodatkową działalność mającą na celu rozszerzenie społecznej świadomości ekologicznej dotyczącej m.in. żywności bio, w postaci prelekcji oraz pomocy w organizowaniu warsztatów ekologicznych. W gospodarstwie jest również mini kolekcja starych maszyn rolniczych tego terenu. Gospodarze są otwarci na nowe doświadczenia i chętnie korzystają ze zdobyczy nauki. Sposób prowadzenia gospodarstwa i wymierne efekty jego działalności są cennym przykładem i wzorem dla innych gospodarstw ekologicznych tego terenu, w tym rozpoczynających produkcję ekologiczną.
Uroczyste ogłoszenie wyników wojewódzkiego etapu konkursu odbyło się podczas XXVI Kiermaszu Ekologicznego w Jeleniej Górze. Kiermasz to ważne wydarzenie promujące branżę ekologiczną na Dolnym Śląsku a tegoroczna edycja odbyła się pod hasłem „ekologia i tradycja”. Ważnym elementem tej uroczystości była prezentacja gospodarstw ekologicznych, w tym laureatów i uczestników konkursu oraz degustacja wytwarzanych w nich produktów. Ponadto można było skosztować wielu gatunków ciast, wędlin oraz przetworów owocowych i warzywnych. Laureaci konkursu w obu kategoriach zostali uhonorowani dyplomami Marszałka Województwa Dolnośląskiego oraz otrzymali nagrody ufundowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego. Dodatkowo laureaci trzech pierwszych miejsc w kategorii „ekologiczne gospodarstwo towarowe” otrzymali nagrody ufundowane przez Oddział Terenowy Agencji Rynku Rolnego we Wrocławiu. Uroczyste podsumowanie wyników ogólnopolskiego konkursu na najlepsze gospodarstwo ekologiczne w 2013 roku odbyło się podczas międzynarodowych targów Natura Food w Łodzi.
Laureaci wojewódzki etapu konkursu na najlepsze gospodarstwo ekologiczne w 2013 roku.
Kategoria „ekologia środowisko”
I miejsce – Agata Kowal – Ruschil i Roland Ruschil z Wrzeszczyna koło Jeleniej Góry
II miejsce – Mirosława Kołtun z Płóczek Górnych koło Lwówka Śląskiego
III miejsce – Wiesław Mąka z Sokołowska koło Wałbrzycha
Kategoria „ekologiczne gospodarstwo towarowe”
I miejsce – Katarzyna i Krzysztof Kyś z Międzylesia koło Kłodzka
II miejsce – Franciszek Kapłan z Długopola Górnego koło Kłodzka
III miejsce – Lucyna Skrzekut z Jawiszowa koło Kamiennej Góry
Urszula Bogusiewicz – DODR we Wrocławiu