Publikacje | DODR Wrocław

Polecamy ulotkę na temat kolejnych naborów wniosków na Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych. 

Można w niej znaleźć informacje, jakie są obowiązki gospodarstw prowadzących chów lub hodowlę zwierząt gospodarskich i jak przechowywać nawozy naturalne. Opisane są także formy wsparcia gospodarstw w zakresie właściwego przechowywania nawozów naturalnych i informacje na temat naboru wniosków na taką pomoc.

Materiał został przygotowany przez MRiRW, IUNG oraz KRUS.
 

Klimat Ziemi zmieniał się od początku jej istnienia, jednak zdaniem naukowców zmiany te nigdy nie były aż tak dynamiczne, jak dziś. Znacznej dynamiki nadaje im działalność człowieka, czyli wpływ człowieka na funkcjonowanie planety (tzw. antropopresja). Gwałtowne zmiany w środowisku, będące efektem ludzkiej działalności, powodują między innymi szóste masowe wymieranie gatunków. Pięć poprzednich było spowodowane katastrofą naturalną. Zaniepokojenie pszczelarzy może budzić fakt, że owady wymierają osiem razy szybciej niż ssaki, ptaki czy gady. Wymiera-ją także owady zapylające. Wymieranie w mniejszym stopniu powinno dotyczyć utrzymywanej przez człowieka pszczoły miodnej, ponieważ jest ona otaczana opieką. Ponadto dobrze poznaliśmy jej biologię, co daje podstawy do efektywnego chowu i hodowli pszczół. Niemniej jednak także pszczelarstwo boryka się ze wzrostem strat rodzin pszczelich oraz trudnościami z ich utrzymaniem w dobrej kondycji.

W broszurze przedstawiamy też laureatów wojewódzkiego konkursu Innowacyjna pasieka. Najlepsi dolnośląscy pszczelarze to Stanisław Migocki z Oławy, Bartłomiej i Sandra Ziębowie z Lipnicy oraz Elżbieta Malinowska z Ciepłowód.

Choroba może występować u wszystkich gatunków drobiu i wielu gatunków dzikich ptaków. Rozprzestrzenia się wraz z migrującymi dzikimi ptakami, przede wszystkim wodnymi, jak kaczki, gęsi i łabędzie. Może być przenoszona bezpośrednio z ptaka na ptaka lub pośrednio poprzez zanieczyszczoną wodę, paszę, ściółkę czy kał dzikich ptaków wniesiony na obuwiu lub odzieży.

Choroba jest zwalczana z urzędu. W przypadku podejrzenia jej wystąpienia, hodowca ma obowiązek zgłosić to do inspekcji weterynaryjnej. Potwierdzenie choroby oznacza eutanazję wszystkich ptaków w ognisku, utylizację zwierząt i pomiotu oraz dezynfekcję obiektów. To także wyznaczenie obszarów zapowietrzonego (w promieniu 3 km od miejsca wystąpienia choroby) i zagrożonego (w promieniu 10 km), na 21 dni.

Wzrost poziomu stężenia azotanów w wodach powierzchniowych i podziemnych oraz pojawiająca się coraz częściej eutrofizacja wód powierzchniowych (w szczególności zbiorników wodnych) pokazuje jak potrzebna jest ich ochrona. Dlatego kraje członkowskie UE podjęły kroki w celu zabezpieczenia zasobów wód gruntowych oraz powierzchniowych.

W Polsce ustanowiono jednolity program działań, wdrażający postanowienia Dyrektywy Azotanowej na terytorium całego kraju. Ponieważ rolnictwo jest jednym ze źródeł zanieczyszczenia gleb, program zakłada obowiązkowe praktyki dla gospodarstw, w zależności od powierzchni, skali produkcji rolniczej i intensywności produkcji.

Środki ochrony roślin są powszechnie stosowane w rolnictwie, ogrodnictwie, leśnictwie i weterynarii, a w pewnym stopniu także w przemyśle tekstylnym i tworzyw sztucznych. Zawierają szereg dodatków, jak substancje pomocnicze, wypełniacze czy emulgatory. Efekty wykorzystywania tych substancji mogą być pozytywne, ale i negatywne. Większość pestycydów jest w mniejszym lub większym stopniu toksyczna dla innych organizmów w środowisku. Także ludzie stosujący ś.o.r. są narażeni na ekspozycję na toksyczne substancje. Niestosowanie się do zasad bezpiecznego korzystania z pestycydów grozi zatruciami, powikłaniami, a w skrajnych przypadkach nawet śmiercią.

Skracanie łańcuchów dostaw, polityka „od pola do stołu”, kupowanie prosto z gospodarstwa, które umożliwia konsumentowi świeżość, wgląd na pole czy zwierzęta przy odbiorze z gospodarstwa, a rolnikom szybszy zbyt bez pośredników. Między innymi w tym celu powstały przepisy o rzeźniach rolniczych.

Zagroda edukacyjna jest przedsięwzięciem prowadzonym przez mieszkańca wsi na obszarach wiejskich, gdzie realizowane są przynajmniej dwa cele edukacyjne:
edukacja w zakresie produkcji roślinnej,
edukacja w zakresie produkcji zwierzęcej,
edukacja w zakresie przetwórstwa płodów rolnych,
edukacja w zakresie świadomości ekologicznej i konsumenckiej,
edukacja w zakresie dziedzictwa kultury materialnej wsi,
tradycyjnych zawodów, rękodzieła i twórczości ludowej.
Obiekt będący zagrodą edukacyjną ma obowiązek posiadać zwierzęta gospodarskie lub uprawy rolnicze. Są one prezentowane podczas wizyt grup dzieci i młodzieży przyjmowanych w ramach programów szkolnych lub udostępniane – jako atrakcja turystyczna – rodzinom z dziećmi lub osobom podróżującym indywidualnie. Ideą gospodarstw edukacyjnych jest popularyzacja rolniczego oblicza wsi.

Publikacja na temat zagród edukacyjnych porusza zarówno aspekty organizacyjne, jak i prawne prowadzenia zajęć dla dzieci w gospodarstwie rolnym. Pamiętajmy jednak, że przytoczone przepisy stanowią jedynie informację, a nie interpretację prawa. Prowadzenie zajęć edukacyjnych w gospodarstwie rolnym to jedna z możliwości zarobkowania – poboczne lub główne źródło dochodu dla rolników i mieszkańców obszarów wiejskich lub miejskich. Zgodnie z przepisami prawno-podatkowymi nie podlega ona odrębnym przepisom uprawniającym do sięgnięcia po ulgi podatkowe tak, jak ma to miejsce np. w przypadku agroturystyki (czyli wynajmu pokoi gościnnych turystom przez rolników, w budynku mieszkalnym, na terenie wiejskim przy liczbie 5 pokoi gościnnych). Nie ma też wymagań dotyczących uzyskania kwalifikacji zawodowych, pod warunkiem, że rolnik nie zamierza prowadzić wypoczynku zorganizowanego, który dodatkowo podlega regulacjom związanym z oświatą.

W publikacji skupiamy się na tematyce prowadzenia kilkugodzinnych zajęć dla dzieci w gospodarstwie. W praktyce taka działalność podlega przepisom ustawy prawo przedsiębiorców i powinna zostać zarejestrowana w CEIDG, jako działalność gospodarcza. Rolnik formalnie musi prowadzić firmę i dopełniać wszelkich związanych z tym obowiązków. Jeżeli jednak nie chce rejestrować działalności gospodarczej, lecz po prostu spróbować swoich sił w tym wiejskim biznesie, może prowadzić tzw. działalność nierejestrową (nieewidencjonowaną).

Zagrody edukacyjne są miejscem wycieczek szkolnych, podczas których prezentowana jest praca w wiejskim gospodarstwie rolnym. W czasie warsztatów dzieci poznają rolnictwo, zwierzęta mieszkające na wsi, dziedzictwo wiejskiej kultury czy ginące zawody. Nazwa zagroda edukacyjna oraz charakterystyczne logo z drewnianym kogutem na płotku są zastrzeżone i chronione przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Krakowie, które jest koordynatorem Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych. Sieć zrzesza zagrody w całej Polsce.