Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 12.04.2021

Pogoda, stan upraw rolnych

Pogoda w kwietniu była zmienna. Po kilku dniach na przełomie marca i kwietnia, kiedy temperatury dzienne sięgały 20 0C, nastąpiło znaczne ochłodzenie. W pierwszej dekadzie kwietnia temperatury oscylowały między 2-10 0C. W nocy pojawiały się przymrozki, do -6 0C. Występowały częste opady deszczu i deszczu ze śniegiem. W rejonach podgórskich spadł śnieg, który zalegał na polach, uniemożliwiając prace polowe. W rejonach nizinnych naszego województwa wiosenne prace polowe, takie jak nawożenie, opryski i siewy, są wykonywane z przerwami w trakcie chwilowych ociepleń. Na polach sąsiadujących z lasami występują duże szkody wyrządzane przez zwierzynę leśną. Zasiewy ozime – głównie rzepak, ale też łąki i pastwiska są buchtowane przez dziki i spasane przez jelenie i sarny.

Stan upraw ozimych na większości plantacji jest zadowalający. Rzepak znajduje się w fazie wydłużania pędu, w cieplejszych rejonach formują się pąki kwiatowe. Zboża ozime są w różnych stadiach wegetacji, od fazy pełni krzewienia do fazy strzelania w źdźbło. Rolnicy wykonują zabiegi herbicydami oraz część ochrony fungicydami. Zachwaszczenie upraw jest niewielkie. Miejscami zaobserwowano porażenie roślin chorobami grzybowymi, mączniakiem i rdzą brunatną.

Zasiewy zbóż jarych szacujemy na poziomie 85% zaplanowanej powierzchni. W rejonie wrocławskim są już na ukończeniu, natomiast w rejonach podgórskich prace zostały przerwane przez opady. Rolnicy wysadzili już ziemniaki odmian bardzo wczesnych, rozpoczęli sadzenie odmian późnych (zaawansowanie prac to około 60%). Trwają zasiewy buraków cukrowych, wykonano siewy na około 70% powierzchni plantacji.

Sytuacja na rynkach skupu

Ceny skupu zbóż nieznacznie wzrosły w porównaniu do ubiegłego miesiąca, są także wyższe o około 20%niż rok temu. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej w marcu wynosi 91,88 zł/dt (wzrost o 2% w ciągu miesiąca). Maksymalnie w skupie można było uzyskać 102,00 zł/dt. Rok temu średnia cena pszenicy konsumpcyjnej była o 20% niższa niż obecnie i wynosiła 76,36 zł/dt. Pszenica paszowa nieznacznie podrożała (o 3%) w porównaniu do poprzedniego miesiąca i jest skupowana średnio po 87,18 zł/dt. Cena jest wyższa od ubiegłorocznej o 21%, kiedy uzyskiwano średnio 71,91 zł/dt. Jęczmień paszowy osiąga obecnie średnią cenę skupu 73,74 zł/dt (cena wzrosła o 8% w ciągu miesiąca). Rok temu cena była niższa o 15% i wynosiła 63,77 zł/dt. Kukurydza na ziarno w zależności od stopnia wilgotności jest skupowana obecnie od 80,00 do 100,00 zł/dt, średnia to 87,37 zł/dt. W kwietniu ubiegłego roku było to 55,00 do 70,00 zł/dt. Cena skupu rzepaku wynosi średnio 204,29 zł/dt i w porównaniu do poprzedniego roku jest to wzrost o 27% (średnia z kwietnia 2020 r to 161,35 zł/dt).

Średnie ceny skupu żywca nadal są niskie i wynoszą dla młodego bydła opasowego 7,03 zł/kg (maksymalnie uzyskiwano 9,45 zł/kg). Rok temu, hodowcy sprzedawali opasy średnio po 6,84 zł/kg. Ceny skupu tuczników nadal są niskie, cena nie uległa zmianie od poprzedniego notowania miesiąc temu. Średnia cena skupu wynosi 4,33 zł/kg i jest niższa niż rok temu o 25% kiedy otrzymywano 5,80 zł/kg.

Średnie ceny skupu mleka wynoszą od 1,00 do 2,00 zł/l, średnio 1,34 zł/l. Nie zmieniły się w porównaniu do cen z poprzedniego miesiąca. Średnia cena skupu jest wyższa od ubiegłorocznej o 5% (wynosiła wtedy 1,27 zł/l). Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych wynosi 2,42 zł/l, maksymalnie można uzyskać 3,50 z/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Obserwujemy powolny wzrost cen nawozów mineralnych, średnie ceny nawozów wynoszą:

  • mocznik 46% N – 170,05 zł/dt (cena wzrosła w stosunku do ubiegłego miesiąca o 3%, w porównaniu do roku ubiegłego 20%),
  • polifoska 8 – 175,44 zł/dt (cena w porównaniu do ubiegłego miesiąca bez zmian, w porównaniu do roku ubiegłego wzrost ceny o 3%),
  • saletry amonowej 34% – 133,08 zł/dt (cena nie wzrosła w ciągu miesiąca, w porównaniu do roku ubiegłego jest wyższa o 11%).

Ceny materiału siewnego utrzymują się na podobnym poziomie, jak rok temu:

  • jęczmień jary 172,00-230,00 zł/dt,
  • pszenica jara 180,00-230,00 zł/dt,
  • pszenżyto jare 180,00-220,00 zł/dt,
  • żyto jare 190,00-198,00 zł/dt,
  • owies 169,00-210,00 zł/dt,

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

Do 29 maja ARiMR przyjmuje wnioski w ramach dwóch poddziałań finansowanych z budżetu PROW 2014-2020. O bezzwrotną premię mogą ubiegać się młodzi rolnicy, a także osoby zainteresowane restrukturyzowaniem małych gospodarstw.

Obie premie muszą zostać w całości przeznaczone na prowadzenie gospodarstwa lub przygotowanie do sprzedaży wytwarzanych w nim produktów rolnych. W przypadku młodych rolników minimum 70%. dofinansowania należy zainwestować w środki trwałe, natomiast w przypadku właścicieli małych gospodarstw – minimum 80%. Katalog takich inwestycji jest szeroki. Przyznane przez ARiMR pieniądze można przeznaczyć np. na przebudowę lub remont budynków czy kupno nowych maszyn. Wsparcie można wykorzystać na zakup gruntów, stada podstawowego zwierząt czy zakładanie sadów i plantacji wieloletnich gatunków użytkowanych efektywnie dłużej niż 5 lat.

Premie dla młodych rolników

Wsparcie to ma zachęcić do rozwijania rolniczego biznesu. Wysokość finansowej pomocy to 150 tys. zł. Mogą ją otrzymać osoby, które m.in.:

  • w dniu złożenia wniosku mają nie więcej niż 40 lat;
  • posiadają odpowiednie kwalifikacje zawodowe (lub uzupełnią je w ciągu 36 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy);
  • posiadają gospodarstwo rolne o powierzchni minimum 1 hektara;
  • rozpoczęły prowadzenie działalności rolniczej przed dniem złożenia wniosku, lecz nie wcześniej niż 24 miesiące przed dniem złożenia wniosku;
  • posiadają lub utworzą gospodarstwo o wielkości ekonomicznej mieszczącej się w przedziale od 13 tys. do 150 tys. euro;
  • przedłożą biznesplan dotyczący rozwoju gospodarstwa.

Środki będą wypłacane w dwóch ratach na wniosek rolnika: I rata – 120 tys. zł wypłacana po spełnieniu warunków do przyznania pomocy i II rata – 30 tys. zł wypłacana po realizacji biznesplanu.

Restrukturyzacja małych gospodarstw

O wsparcie finansowe może starać się rolnik posiadający gospodarstwo obejmujące co najmniej 1 hektar użytków rolnych lub nieruchomość służącą do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej. Wielkość ekonomiczna takiego gospodarstwa musi być mniejsza niż 13 tys. euro.

Wniosek może złożyć osoba zarówno ubezpieczona w KRUS lub w ZUS. Nie ma również zakazu jednoczesnego prowadzenia działalności gospodarczej lub pracy na etacie (dochód lub przychód z działalności rolniczej musi stanowić co najmniej 25% całości dochodów lub przychodów). Pomoc może być przyznana tylko raz w czasie realizacji PROW 2014-2020. W przypadku małżonków może ją otrzymać tylko jedno, niezależnie od tego czy prowadzą gospodarstwo wspólnie, czy każde osobno.

O wsparcie nie mogą ubiegać się osoby, którym wypłacono pomoc finansową z następujących programów wsparcia – Ułatwianie startu młodym rolnikom, Modernizacja gospodarstw rolnych, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej i Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju, objętych PROW 2007-2013, a także Modernizacja gospodarstw rolnych, Premia na rozpoczęcie działalności pozarolniczej i Premie dla młodych rolników, w ramach PROW 2014-2020.

Rolnik, starający się o pomoc finansową na restrukturyzację gospodarstwa, może uzyskać 60 tys. zł bezzwrotnej premii. Jest ona wypłacana w dwóch ratach na wniosek rolnika: 48 tys. zł – po spełnieniu warunków określonych w decyzji o przyznaniu pomocy i 12 tys. zł – po prawidłowej realizacji biznesplanu.

 W obu naborach wnioski o przyznanie pomocy należy składać do oddziału regionalnego ARiMR właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa.

Od 17 maja do 27 czerwca 2021 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie przyjmowała wnioski o przyznanie pomocy na inwestycje zwiększające odporność ekosystemów leśnych i ich wartość dla środowiska. Wsparcie jest finansowane z budżetu PROW 2014-2020.

Pomocą objęte są lasy prywatne w wieku od 11 do 60 lat – o powierzchni od 0,1 ha do 40 ha – stanowiące własność lub współwłasność wnioskodawcy lub własność jego małżonka, nieobjęte premią pielęgnacyjną PROW. To lasy, dla których został opracowany Uproszczony Plan Urządzenia Lasu, lub dla których zadania z zakresu gospodarki leśnej określa decyzja starosty wydana na podstawie inwentaryzacji stanu lasu. Grunty te muszą być wykazane w ewidencji gruntów i budynków jako las. Powinny też być położone poza obszarami Natura 2000 oraz poza obszarami rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, parków narodowych lub obszarami ich otulin.

Pomoc jest przyznawana właścicielowi lasu – osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej, nieposiadającej osobowości prawnej. Aby otrzymać dofinansowanie, powinien on mieć nadany numer identyfikacyjny w krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Wymagane jest również zobowiązanie do wykonania inwestycji zgodnie z wymogami planu inwestycji zwiększających odporność ekosystemów leśnych i ich wartość dla środowiska. Taki plan przygotowuje nadleśniczy.

Pomoc jest przyznawana do powierzchni lasu, w którym realizowane są określone inwestycje. Wysokość wsparcia zależy od rodzaju inwestycji oraz warunków, w jakich ma być realizowana. Szczegółowe informacje dotyczące programu zawarte są na stronie internetowej www.arimr.gov.pl. Wnioski będzie można składać w biurach powiatowych ARiMR.

Źródła: meldunki PZDR oraz informacje ARiMR
Sylwia Kędzierska DODR