Rejestr BDO, czyli Rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami

 

Rejestr BDO stanowi część bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (w skrócie: BDO). Baza ma na celu gromadzenie informacji i zapewnienie elektronicznej realizacji obowiązków rejestrowych, ewidencyjnych i sprawozdawczych. Rejestr został uruchomiony już 1 stycznia 2018 r., jednak dopiero od 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy wpisani do rejestru będą w nim prowadzić ewidencję i sprawozdawczość odpadów.

Nazwa rejestr oznacza, że obowiązek rejestracji spoczywa na wszystkich firmach, które produkują lub wprowadzają na rynek jakiekolwiek towary posiadające opakowanie.
Obowiązek dokonania wpisu do rejestru obejmuje przedsiębiorców, którzy:

  1. wytwarzają odpady i dokonują ich ewidencji,
  2. wprowadzają na terytorium kraju produkty w opakowaniach/opony/oleje smarowe/pojazdy/sprzęt  elektryczny i elektroniczny/baterie/akumulatory,
  3. produkują opakowania, importują je lub kupują w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych UE.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt. 19 ustawy o odpadach, przez posiadacza odpadów „rozumie się wytwórcę odpadów lub osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej będące w posiadaniu odpadów; domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości”.

Art. 66 ust. 1 ustawy o odpadach informuje, że „posiadacz odpadów jest obowiązany do prowadzenia na bieżąco ich ilościowej i jakościowej ewidencji, zgodnie z katalogiem odpadów określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 4 ust. 3, zwanej dalej „ewidencją odpadów”.

Kto jest zwolniony z prowadzenia ewidencji odpadów?

Jeszcze do niedawna, ze względu na wytwarzanie odpadów w ramach prowadzenia gospodarstwa rolnego, obowiązek rejestracji w systemie BDO i sporządzania ewidencji odpadów dotyczył wszystkich rolników. Byli oni zobowiązani do sporządzania zestawień danych o rodzajach i ilości odpadów. Po nowelizacji ustawy o odpadach, która weszła
w życie 13 sierpnia br. doprecyzowano kto tego rejestru prowadzić nie musi.

I tak zgodnie z art. 66 ust. 4 ustawy o odpadach obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy:

1) wytwórców:

a) odpadów komunalnych,

b) odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów,

c) będących rolnikami gospodarującymi na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlegają wpisowi do rejestru na podstawie art. 51 ust. 1, czyli tzw. pozwolenie zintegrowane.

2) osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne, zgodnie z art. 27 ust. 8;

3) podmiotów, o których mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1;

4) rodzajów odpadów lub ilości odpadów określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 5.

Istotny jest w tym kontekście ust. 5 art. 66 ustawy o odpadach, który mówi, iż Minister właściwy do spraw środowiska określi (w drodze rozporządzenia) rodzaje odpadów lub ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji, kierując się ich szkodliwością oraz potrzebą wprowadzenia ułatwień w przypadku wytwarzania niewielkich ilości odpadów.

I tak w załączniku do rozporządzenia ministra klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów określono rodzaj odpadów i ilość w skali roku, jakiej nie można przekroczyć, by móc korzystać z prawa do nieprowadzenia ewidencji odpadów. Wymieniono m.in. odpadowy toner drukarki, drewno, szkło czy tworzywa sztuczne.

Lp.

Rodzaje odpadów

Kod odpadów1

Ilość odpadów [Mg]/rok

1

Odpadowa masa roślin

02 01 03

bez ograniczeń

2

Odchody zwierzęce

02 01 06

bez ograniczeń

3

Odpady z gospodarki leśnej

02 01 07

do 10

4

Odpady metalowe

02 01 10

do 10

5

Odpady kory i kora

03 01 01

do 20

6

Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa, i fornir inne niż wymienione w 03 01 04

03 01 05

do 20

7

Odpadowy toner drukarski inny niż wymieniony
w 08 03 172)

08 03 18

do 0,2

8

Odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego stopów

12 01 01

do 0,1

9

Odpady z toczenia i piłowania metali nieżelaznych

12 01 03

do 0,05

10

Inne oleje silnikowe, przekładniowe i samrowe

13 02 08*

do 0,02

11

Opakowania z papieru i tektury

15 01 01

do 0,5

12

Opakowania z tworzyw sztucznych

15 01 02

do 0,5

13

Opakowania z drewna

15 01 03

do 1

14

Opakowania z metali

15 01 04

do 1

15

Opakowania wielomateriałowe

15 01 05

do 0,5

16

Opakowania ze szkła

15 01 09

do 0,2

17

Opakowania tekstyliów

15 01 10*

do 0,2

18

Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczonych

ex3) 15 01 11*

do 0,05

19

Opakowania z metali zawierające niebezpieczne porowate elementy wzmocnienia konstrukcyjnego inne niż z azbestu, włącznie z pustymi pojemnikami ciśnieniowymi

15 02 03

do 0,2

20

Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02

15 02 03

do 0,2

21

Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 12

16 02 13*

do 0,05

22

Zużyte urządzenia inne niż wymienione w 16 02 09
do 16 02 13

16 02 14

do 0,1

23

Elementy usunięte ze zużytych urządzeń inne niż wymienione
w 16 02 15

16 02 16

do 0,05

24

Nieorganiczne odpady inne niż wymienione w 16 03 03, 16 03 80

16 03 04

do 0,2

25

Organiczne odpady inne niż wymienione w 16 03 05, 16 03 80

16 03 06

do 0,2

26

Produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne do spożycia

16 03 80

do 0,1

27

Baterie zawierające rtęć

16 06 03*

do 0,005

28

Baterie alkaliczne (z wyłączeniem 16 06 03)

16 06 04

do 0,02

29

Inne baterie i akumulatory

16 06 05

do 0,02

30

Magnetyczne i optyczne nośniki informacji

16 80 01

do 0,05

31

Odpady z betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów

17 01 01

do 10

32

Gruz ceglany

17 01 02

do 10

33

Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia

17 01 03

do 10

34

Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06

17 01 07

do 10

35

Usunięte tynki, tapety, okleiny itp.

17 01 80

do 5

36

Drewno

17 02 01

do 10

37

Szkło

17 02 02

do 5

38

Tworzywa sztuczne

17 02 03

do 5

39

Miedź, brąz, mosiądz

17 04 01

do 5

40

Ołów

17 04 03

do 5

41

Cynk

17 04 04

do 5

42

Żelazo, stal

17 04 05

do 5

43

Cyna

17 04 06

do 5

44

Mieszaniny metali

17 04 07

do 5

45

Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione
w 17 05 03

17 05 04

do 20

46

Materiały budowlane zawierające gips inne niż wymienione
w 17 08 01

17 08 02

do 10

Objaśnienie:

1) zgodnie z kodami, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U z 2019 r. poz. 701, 730, 1403 i 1579).

2) Wskazany rodzaj odpadów dotyczy wyłącznie odpadów powstających z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania farb drukarskich. Odpady powstające z tonerów i kartridży do drukarek biurowych i drukarek stosowanych w gospodarstwach domowych są oznaczone odpowiednio kodem 16 02 13* albo 16 02 14.

3) poprzedzenie kody odpadu literami „ex” oznacza, że kod z tym oznaczeniem obejmuje wyłącznie odpady określone w kolumnie drugiej załącznika do rozporządzenia, wyodrębnione z rodzaju odpadu określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 4 ust 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r.
o odpadach.

 

Gdzie należy złożyć wniosek

Rolnicy posiadający gospodarstwa powyżej 75 ha użytków rolnych, mają obowiązek złożenia wniosku i uzyskania wpisu do rejestru BDO, po którego uzyskaniu muszą prowadzić ewidencję odpadów, w tym również folii rolniczych.

W celu uzyskania wpisu, należy pobrać ze strony www.bdo.mos.gov.pl formularz wniosku, a po wypełnieniu po prostu go złożyć. Można to zrobić osobiście w Urzędzie Marszałkowskim, pocztą, bądź korzystając z rządowych narzędzi uwierzytelniających (kwalifikowanego podpisu elektronicznego, którym opatrzony jest mail z wnioskiem lub platformy ePUAP). Marszałek województwa, dokonując wpisu do rejestru, nadaje podmiotowi indywidualny numer rejestrowy. Utworzone zostaje indywidualne konto w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, a następnie zawiadamia się podmiot o aktywacji konta oraz o identyfikatorze (loginie) i haśle dostępu do tego konta. Po uzyskaniu wpisu, kolejnym obowiązkiem będzie prowadzenie na bieżąco ilościowej i jakościowej ewidencji odpadów, zgodnie z katalogiem określonym w przepisach.

Konsekwencje za brak rejestracji

  1. Za brak wniosku o wpis do BDO lub o zmianę wpisu lub o wykreślenie z rejestru albo złożenie wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym, ustawa przewiduje karę aresztu lub grzywny. 
  2. Za prowadzenie działalności bez wymaganego wpisu do BDO grozi administracyjna kara pieniężna od 5 tys. zł do miliona zł.
  3. Za nieumieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością, grozi administracyjna kara pieniężna od 5 tys. zł do miliona zł.
  4. Za transport odpadów bez wpisu do BDO przewidziana prawem kara zamyka się w przedziale od 2 tys. zł do 10 tys. zł.

Instytucjami uprawnionymi do przeprowadzania kontroli w tym zakresie są: Krajowa Administracja Skarbowa, Straż Graniczna, Policja, Inspekcja Transportu Drogowego, organy Inspekcji Ochrony Środowiska i Marszałkowie Województw.

Objaśnienie prawne Ministra Klimatu wydane na wniosek Rzecznika małych i Średnich Przedsiębiorców, na podstawie art. 33 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U z 2019 r. poz. 1292) dotyczące stosowania przepisów art. 50 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. ustawy o odpadach będących mikro przedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami  - Objaśnienie (PDF - 141 kB)

Monika Miniewska DODR