Doradcy DODR bezpłatnie
pomagają hodowcom
świń w przygotowaniu
planu bezpieczeństwa
biologicznego
SIR - Wsie tematyczne i zagrody edukacyjne
Lekcje w gospodarstwie
Nauczanie w ławkach szkolnych jest to niepodważalny obowiązek realizowania lekcji w szkołach. Część lekcji może jednak odbywać się poza szkolną placówką, pod warunkiem, że tematy zajęć opierają się na podstawach programowych Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. Co zrobić, by cykl kształcenia był dla dzieci bardziej przyjazny? Ten sposób nauczania oferują wsie tematyczne i zagrody edukacyjne.
O korzystnym wpływie przebywania na świeżym powietrzu nie trzeba nikogo przekonywać. Są na Dolnym Śląsku miejsca, w których nauka odbywa się w gospodarstwach wiejskich. Grupy szkolne przyjeżdżają, aby zdobywać wiedzę w różnych dziedzinach, bazując na zasobach przyrody lub gospodarstwa rolnego.
Edukacja pozakrzesełkowa
Zagrody edukacyjne to wyjątkowe miejsca na wsi, które w przystępny sposób pokazują uczniom wartość rolnictwa. Nauka w zagrodzie to nie przekazywanie tzw. suchej teorii. To aktywny udział dzieci w warsztatach i innych formach edukacyjnych.
Oferta jest różnorodna ‒ od wypieku chleba poprzez robienie ziołowych mydełek, filcowanie wełny owczej i wykonanie własnej świeczki z wosku pszczelego po lepienie figurek z gliny czy rozpoznawanie minerałów i edukację w lesie.
Wykaz miejsc rekomendowanych przez Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą we Wrocławiu zawiera 32 zagrody edukacyjne działające na dolnośląskiej wsi.
Na stronie internetowej www.zagrodaedukacyjna.pl, znajdują się ich dane kontaktowe i oferta.
Zagrody w sieci
DODR koordynuje funkcjonowanie zagród rekomendowanych w ramach Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych. Sieć została stworzona w celu podniesienia prestiżu zawodu rolnika i upowszechnienia wiedzy na temat pochodzenia żywności oraz zachowania dziedzictwa kulturowego wsi.
Zagrody edukacyjne działają w całej Europie. Są szczególnie popularne np. we Francji, gdzie wizyty w gospodarstwach pedagogicznych to typowe miejsce szkolnych wycieczek.
Członkowie stowarzyszenia „Mile widziany na farmie”, zrzeszające ponad 5 tysięcy gospodarstw, spotykają się regularnie wraz z nauczycielami, aby wspólnie omawiać najistotniejsze sprawy związane z działalnością i rozwojem tej formy edukacji.
Gospodarz z podstawą programową
W zagrodzie edukacyjnej dzieci spędzają czas, ucząc się poprzez zabawę, obserwacje czy doświadczenia. Uczniowie biorą udział w warsztatach rękodzielniczych albo kulinarnych. Oglądają dawne sprzęty rolnicze. Uczą się matematyki albo języków obcych w oparciu o zasoby przyrody. Zdobywają wiedzę, obserwując życie roślin i zwierząt podczas wypraw do lasu czy na pola uprawne. Dowiadują się, jak zwierzęta przystosowują się do środowiska, w którym żyją.
Zaczynają rozumieć znaczenie ochrony różnorodności gatunkowej. Wzbogacają swój słownik o nowe pojęcia i definicje, a zajęcia kształtują ich postawę wobec środowiska naturalnego. Przez cały czas dzieci przebywają na świeżym powietrzu, mają kontakt z wiejskim krajobrazem i gospodarzami, którzy we współpracy z nauczycielem prowadzą zajęcia, bazując na podstawie programowej.
Wioski z pomysłem
Oferty wsi tematycznych opierają się na lokalnych zasobach miejscowości. Poprzez warsztaty oraz zabawę prezentują lokalne dziedzictwo regionu. Na Dolnym Śląsku jest około 20 takich miejscowości i wciąż powstają nowe. By umówić się na warsztaty w danej Wiosce Tematycznej, należy wybrać interesującą ofertę i skontaktować się mailowo lub telefonicznie z podaną osobą.
Wykaz ten jest dostępny na stronie internetowej www.wioskizpomyslem.pl
Nauczyciel decyduje, czy chce odwiedzić wioskę wiatru, nietoperzy czy smaków. A może piasku i kamienia albo darów lasu?
Szkoły bez budynków
Istnieje wiele innych równie innowacyjnych rozwiązań, które odchodzą od tradycyjnych metod nauczania i zabawy, stawiając na rozwój osobowości podopiecznych i kreowanie cech przedsiębiorczości, jak chociażby Montessoriańska placówka oświatowa. Nie ma w niej sal ani szkolnych ławek. To dzieci same decydują, którego przedmiotu, gdzie i jak długo chcą się uczyć.
Na podobnej zasadzie działają leśne przedszkola, w których dzieci spędzają czas niemal wyłącznie na zewnątrz, a dorośli opiekunowie nie nadzorują, lecz są ich towarzyszami SIR towarzyszami. Dzieci bawią się tym, co znajdą na ziemi lub tym, co same stworzą.
W krajach skandynawskich, Niemczech czy Austrii działają od kilku lat i cieszą się dość dużą popularnością. W Polsce jest ich mniej, funkcjonują jako niepubliczne placówki, więc są płatne i nie są ogólnodostępne. Stosowane w nich niekonwencjonalne techniki nauczania sprawiają, że zdania na ich temat są podzielone.
Wioski tematyczne i zagrody edukacyjne, choć jeszcze są w Polsce nowością, cieszą się dużym zainteresowaniem pedagogów i rodziców. Udział w oferowanych przez nie innowacyjnych formach edukacyjnych ma za zadanie oswoić dzieci ze środowiskiem naturalnym, pokazać jego różnorodność i przedstawić wieś jako miejsce, gdzie produkowana jest żywność oraz uczyć, jak szanować środowisko naturalne.
Agnieszka Kowalczuk-Misek DODR