Sytuacja w rolnictwie Dolnego Śląska na dzień 09.12.2020

W grudniu na terenie całego województwa dolnośląskiego pojawiły się przymrozki, dochodzące nawet do -6 ⁰C na terenie powiatu dzierżoniowskiego. Na terenach podgórskich i w górach odnotowane zostały pierwsze opady śniegu.

  • Uprawy ozime

Zasiewy roślin ozimych zostały zakończone. Siewy ozimin w tym roku trwały wyjątkowo długo. W niektórych rejonach pogoda nie sprzyjała przygotowaniu pól, dlatego ok. 30% pszenicy zostało zasianych po terminie agrotechnicznym. Prace były opóźnione ze względu na zbyt wysoką wilgotność gleby. Zaawansowanie w wegetacji jest z tego względu bardzo zróżnicowane. Na ok. 10-20% plantacji rośliny jeszcze nie wzeszły. Zboża, które zostały posiane w terminie agrotechnicznym są w dobrej kondycji. W zależności od terminu siewu znajdują się w różnych fazach rozwojowych. Wcześniej posiane  ̶ są w fazie rozkrzewienia, później posiane mają 3 listki. Wykonano już zabiegi ochrony roślin. Lokalnie występują mszyce zbożowe.

Stan plantacji rzepaków jest zróżnicowany, w zależności terminu siewu. W przeważającej części województwa rzepaki znajdowały się w fazie 8-10 liścia właściwego. Wegetacja wyhamowała. Zakończono zabiegi mające na celu przygotowanie roślin do przezimowania. Obserwowano objawy żerowania ślimaków i mszyc. Gdzieniegdzie pojawiły się objawy żerowania chowaczy i śmietki kapuścianej. Zachwaszczenie na niechronionych plantacjach jest dość duże.

Tegoroczne zbiory można uznać za zakończone. Zawansowanie zbiorów buraków cukrowych na terenie województwa dolnośląskiego w połowie grudnia wynosiło już ponad 99%. Szacujemy średni plon na poziomie 589 dt/ha. Znaczna część buraków została już odebrana od rolników przez cukrownie, część wykopanych buraków jest pryzmowana na obrzeżach pól i czeka na transport. Podobnie zbiory kukurydzy na ziarno są na ukończeniu, średni plon szacunkowy w tym roku wynosi 98 dt/ha.

Sytuacja na rynkach skupu

Ceny skupu zbóż w grudniu nie zmieniły się w ciągu miesiąca, są jednak wyższe niż rok temu. Średnia cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej w grudniu wynosi 79,90 zł/dt, ciągu miesiąca cena wzrosła o ok. 4%. Rok temu średnia cena wynosiła 67,43 zł/dt, co oznacza, że notujemy wzrost o ok. 15% Maksymalnie w grudniu można było za pszenicę konsumpcyjną dostać 85,00 zł/dt. Nieznacznie, w porównaniu do listopada, wzrosła także cena pszenicy paszowej. Średnio skupowano ją po 75,27 zł/dt, czyli o ok. 2% drożej niż miesiąc wcześniej. Cena jest wyższa od ubiegłorocznej o 15%, uzyskiwano wtedy średnio 65,29 zł/dt. Jęczmień paszowy osiąga średnią cenę 62,28 zł/dt, czyli o ok. 2% więcej w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Cena jest też wyższa o 6% od ceny z poprzedniego roku (średnio uzyskiwano 58,85 zł/dt). Cena skupu kukurydzy, w zależności od stopnia wilgotności, wynosi od 45,00 do 75,00 zł/dt. W grudniu ubiegłego roku było to 38,00 do 65,00 zł/dt. Odnotowano wzrost cen o około 15% w stosunku do listopada poprzedniego roku.

Średnie ceny skupu żywca młodego bydła opasowego w grudniu niewiele zmieniły się w porównaniu do poprzedniego miesiąca, wynoszą od 5,90 zł/kg do 8,60 zł/kg, średnio uzyskiwano 6,94 zł/kg (w listopadzie było to 6,70 zł/kg). Podobną cenę uzyskiwano rok temu, kiedy hodowcy sprzedawali opasy średnio po 7,02 zł/kg.

Ceny skupu tuczników w ciągu roku spadły o 20%. Obecnie uzyskuje się 4,45 zł/kg, rok temu było to 5,67 zł/kg. Cena wzrosła w ciągu miesiąca o 6%, ubiegłym miesiącu wynosiła obecnie 4,17 z/kg.

Średnie ceny skupu mleka pozostają bez zmian w porównaniu do cen listopadowych i cen w analogicznym okresie zeszłego roku. Obecnie rolnicy uzyskują od 0,85 do 1,80 zł/l. Najczęściej oferowaną ceną skupu jest 1,30 zł/l. Średnia cena mleka płacona przez odbiorców indywidualnych wynosi maksymalnie 3,00 z/l, średnio płacono około 2,28 zł/l.

Zaopatrzenie w środki do produkcji

Ceny nawozów bez większych zmian w stosunku do poprzedniego miesiąca, ale są nieco niższe niż rok temu.

Średnie ceny nawozów wynoszą:

  • mocznik 46% N –140,52 zł/dt (cena wzrosła o ok. 2% w porównaniu do poprzedniego miesiąca, natomiast w porównaniu do roku ubiegłego spadek ceny o 3%),
  • polifoska 8 – 171,16 zł/dt (cena bez większych zmian w stosunku do poprzedniego miesiąca i niższa o 3% niż w roku poprzednim),
  • saletra amonowa 34% – 106,93 109,55 zł/dt (cena spadła o 2% w porównaniu do ubiegłego miesiąca i jest niższa o 9% niż rok temu).

Sytuacja ekonomiczna gospodarstw

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zakończyła wypłatę zaliczek na poczet płatności bezpośrednich i obszarowych z PROW za rok 2020. Na konta polskich rolników przekazała łącznie ponad 12,5 mld zł. Ich wysokość w przypadku płatności bezpośrednich wynosiła 70%, a w przypadku płatności obszarowych PROW  ̶ 85%. Wnioski o przyznanie dopłat bezpośrednich złożyło w tym roku 1,3 mln rolników. Pula środków , przeznaczonych na realizację tych płatności to 15,5 mld zł. Z tego w postaci zaliczek do rolników trafiło już 10,4 mld zł. Z kolei w ramach zaliczek na poczet płatności obszarowe z PROW 2014-2020 ARiMR wypłaciła 2,14 mld zł. 1 grudnia Agencja rozpoczęła realizację płatności końcowych.

W ostatnim dniu listopada ruszyły dwa z czterech planowanych jeszcze na ten rok naborów wniosków o pomoc finansową z PROW na lata 2014-2020. W ARiMR można już ubiegać się o wsparcie na realizację inwestycji zabezpieczających gospodarstwa przed skutkami suszy oraz na rozwój usług rolniczych.

O dotację na inwestycje w nawadnianie gospodarstw w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” może wystąpić rolnik posiadający gospodarstwo o powierzchni co najmniej 1 ha i nie większe niż 300 ha, który w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku wykazał przychód w wysokości co najmniej 5 tys. zł. Konieczne jest również posiadanie wpisu w krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Wsparcie jest przyznawane na realizację inwestycji ulepszających już istniejące instalacje nawadniające, powiększających obszar nawadniania lub jednocześnie powiększających obszar nawadniania i ulepszających już istniejące instalacje. Dofinansowanie można otrzymać m.in. na: budowę studni i zbiorników; zakup maszyn i urządzeń do poboru, magazynowania, uzdatniania, odzyskiwania lub rozprowadzania wody, instalacji nawadniających i systemów do sterowania nawadnianiem. Limit finansowy na jednego beneficjenta i jedno gospodarstwo wynosi 100 tys. zł, przy czym refundacji podlega 50% kosztów poniesionych na realizację inwestycji (60% w przypadku młodego rolnika). Minimalny poziom kosztów inwestycji musi być wyższy niż 15 tys. zł.

Rozwój przedsiębiorczości – rozwój usług rolniczych

O dofinansowanie na Rozwój przedsiębiorczości – rozwój usług rolniczych może ubiegać się osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która jako mikro- lub małe przedsiębiorstwo wykonuje działalność gospodarczą obejmującą świadczenie usług dla gospodarstw rolnych przez okres co najmniej 2 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku. Wsparcie jest adresowane do przedsiębiorców, którzy pracują już na rzecz rolników i chcą rozwijać swoją działalność w zakresie usług wspomagających produkcję roślinną lub chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, czy też usług świadczonych po zbiorach. Refundacji podlega do 50% kosztów kwalifikowanych, do których zalicza się m.in. koszty zakupu lub leasingu nowych maszyn, narzędzi lub urządzeń do produkcji rolnej, aparatury pomiarowej i kontrolnej, sprzętu komputerowego i oprogramowania służących do zarządzania przedsiębiorstwem lub wspomagających sterowanie procesem świadczenia usług. Pomoc przyznaje się i wypłaca do wysokości limitu, który w okresie realizacji programu wynosi maksymalnie 500 tys. zł na jednego beneficjenta.

Wnioski przyjmują oddziały regionalne ARiMR. Można je składać osobiście, drogą elektroniczną lub rejestrowaną przesyłką pocztową. Dokumenty o przyznanie pomocy na rozwój usług rolniczych Agencja przyjmuje do 13 stycznia 2021 r., na inwestycje w nawadnianie gospodarstw – do 28 stycznia przyszłego roku.

Źródła: meldunki PZDR i informacje ARiMR
Sylwia Kędzierska, Karolina Kucharska DODR