Ostatnia aktualizacja: 28 06 2013, 12:01:19 CEST

Koszty bezpośrednie - koszty, które bez żadnej wątpliwości można przypisać do określonej działalności, ich wielkość ma proporcjonalny związek ze skalą produkcji i mają bezpośredni wpływ na rozmiar produkcji. Składniki kosztów bezpośrednich pochodzące z zewnątrz gospodarstwa określane są według cen zakupu, natomiast składniki kosztów wytworzone w gospodarstwie według cen sprzedaży „loco gospodarstwo”. Produkty własne nietowarowe (np. zielonka, kiszonka) wyceniane są według kosztów bezpośrednich poniesionych na ich wytworzenie.
Rachunek nadwyżki bezpośredniej służy ocenie poszczególnych działalności produkcyjnych i może być wykorzystywany do podejmowania decyzji w gospodarstwie, np.:
wyboru działalności produkcji, tzn. co produkować?
określenia rozmiaru produkcji, tzn. ile produkować?
wyboru poziomu intensywności produkcji, tzn. jak produkować?
Dochód rolniczy netto jest nadwyżka bezpośrednią pomniejszoną, o koszty pośrednie.
Koszty pośrednie - koszty, których nie można przypisać do określonej działalności. Do kosztów pośrednich należą: pośrednie nakłady gospodarcze, podatki, ubezpieczenia, amortyzacja, koszty pośrednich czynników zewnętrznych (praca najemna, czynsze, odsetki od obcego kapitału).
Głównym celem „Kosztów Produkcji” jest pokazanie poziomu kosztów bezpośrednich i w dłuższym okresie czasu tendencji zmian relacji cen oraz wyniku finansowego (dochodu rolniczego netto). Obliczenia dla większości produktów przeprowadzono dla trzech poziomów wydajności jednostkowej - niski, średni i wysoki.
Koszty pośrednie obejmują usługi, pracę maszyn własnych, koszty utrzymania budynków, pozostałe koszty materiałowe, podatki i ubezpieczenia oraz w przypadku produkcji zwierzęcej koszty pośrednie produkcji pasz własnych.
Przy obliczaniu kosztów eksploatacji maszyn założono optymalne ich wykorzystanie w czasie użytkowania. Posłużono się metodyką Instytutu Budownictwa Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa. Pozostałe koszty materiałowe obejmują między innymi: koszty eksploatacji samochodu osobowego, korzystania z telefonu. Podatki i ubezpieczenia obejmują tylko obowiązkowe obciążenia, nie zawierają ubezpieczeń dobrowolnych.
Rachunek przeprowadzono w cenach brutto. Takie podejście jest poprawne dla gospodarstw rolnych „ryczałtowych”, które uzyskują zryczałtowany zwrot podatku VAT przy sprzedaży produktów rolnych, a koszty środków do produkcji i usług ponoszą łącznie z podatkiem VAT. W przypadku gospodarstw rozliczających podatek VAT na zasadach „ogólnych” poniższe kalkulacje należałoby przeprowadzić w cenach netto.
W rachunku kosztów nie uwzględniono płatności ONW.